Tüp Mide Ameliyatı Sonrası Beslenme
Tüp mide ameliyatı sonrası beslenme büyük önem taşımaktadır. Tüp mide cerrahisi kilo kaybında en etkin ve sürdürülebilir tedavi şekillerinden biridir. Hastaya kilo kaybını garanti eder ancak kaybedilen kiloların geri kazanılmaması beslenmenin doğru planlanmasına bağlıdır. Tüp mide ameliyatı sonrası doğru beslenme kilo veriminizi hızlandırır, ideal kiloya ulaştıktan sonra da o kiloyu korumanızı sağlar. Beslenme de yapılabilecek hatalar mide hacmini genişletir ve kilo alımını kolaylaştırır. Ameliyatın başarısı tüp mide cerrahisi sonrası beslenme programına uyulmasına bağlıdır. Beslenme kurallarının bu süreçteki önemi ihmal edilmemelidir.
Tüp mide ameliyatı sonrası beslenme 4 aşamada yürütülür. Ameliyat sonrası 3-7. günler sıvı beslenme, 7-14. günler püre dönem, 15. günden birinci ayın sonuna kadar yumuşak-katı beslenme ve 1. ay itibariyle de katı beslenme dönemi başlamaktadır.
Berrak Sıvı Dönemi (3-7. Günler)
Bu dönemde içme suyu, komposto suyu, et suyu, tavuk suyu, yoğurt suyu gibi tanesiz sıvılara yer verilir. Amaç 24 saatte 1,5 litre su tüketimine ulaşmak olmalıdır. Bu dönemde sıvılarda 1 bardağın 1 saate yayılarak yudum yudum tüketilmesi önerilmektedir. İçeceğimiz sıvılar oda sıcaklığında olmalıdır. Hava yutmamak için kaşık ya da pipet kullanılmamalıdır, bardaktan yudumlayarak tüketilmelidir. Bu tüketim ayrıca içtiğiniz ölçüyü takip etmenize de yardımcı olacaktır. Komposto suları meyvelerin suda haşlanıp süzülmesiyle elde edilir. İçerisinde asla şeker ve tatlandırıcı kullanılması önerilmez. Aroma vermek amacıyla çubuk tarçın ve karanfilden yararlanılabilir. Et-tavuk suları ise kırmızı ya da beyaz etin haşlanıp sularının süzülmesiyle elde edilebilir. Haşlarken içerisinde azıcık tuz, defne yaprağı, fesleğen ve havuç kullanılabilir. Ancak içilirken süzülerek yalnızca berrak sularının tüketilmesi önerilir. Yoğurt suyu da temiz bir beze sarılarak bekletilen yoğurttan elde edilir. Alta süzülen yeşil suyu besleyici değeri yüksek bir destektir bu dönemde.
Püre Dönemi (7-14. Günler)
Birinci haftadan itibaren birey püre kıvamındaki besinlere geçiş yapabilir. Şekersiz puding, muhallebi, blenderize edilmiş tanesiz çorbalar, yoğurt, ayran, kefir bu dönemde başlanan besinlerdendir. Meyve ve sebze pürelerine de bu dönemde başlanır.
Şekersiz puding ya da muhallebiler hazırlanırken tam buğday unu, pirinç unu ya da mısır/buğday nişastası kullanılabilir. Şeker ve tatlandırıcı kullanılmamalıdır. Laktozsuz süt ile hazırlanmalıdır.
Çorbalar hazırlanırken et suyu, tavuk suyu ya da yoğurt kullanılabilir. Çorba içerisinde acı baharatlar kullanılmamalıdır. Gaz yapabileceğinden baklagil çorbalarına (mercimek, ezogelin...) yer verilmemelidir. En önemli nokta bu çorbalar hazırlandıktan sonra blenderden geçirilerek tanesiz hale getirilmelidir.
Bu dönemde başlanan yoğurt ve kefirler yağ oranı azaltılmış ve aromasız olmalıdır.
Meyve ve sebze püreleri hazırlanırken öncelikle meyve ve sebzeler haşlanır, suyu süzülür, blenderden geçirilir ve yoğurt ile birleştirilerek tüketilir.
Yumuşak Katı Beslenme (15. Gün-1. ay)
Çiğnenebilen besinlere başlanılan ilk dönemdir. Bu nedenle besinlerin çok iyi çiğnenmesi gerekmektedir. Kıyma, köfte, yumurta, peynir çeşitleri, kabuksuz meyve ve sebzeler tüketilmeye başlanır. Bu dönemde meyve ve sebzelerin blenderden geçirilmesine gerek yoktur. Sebzeler çiğ halde tüketilmeye, eğer pişmiş hali yenildiğinde sıkıntı yaşanmıyorsa, başlanabilir. Meyveler kabuksuz ve yumuşak olarak çok iyi çiğnenerek tüketilmelidir. Portakal, mandalina, greyfurt, vişne, nar, limon gibi narenciye grubu meyveler ilk 3 ay tüketilmemelidir.
Her öğünde öncelikle protein kaynakları, sonra lif içeriği yüksek gıdalar(sebzeler) ve en son olarak da karbonhidrat kaynakları tüketilmelidir.
Su ve diğer tüm sıvılar; yemekten 30 dk önce ya da 30 dk sonra içilmeli, içecekler oda sıcaklığında olmalı, yudum yudum yavaş içilerek şişkinlik hissedildiği an bırakılmalıdır.
Günlük tüketilmesi gereken sıvı yaklaşık 2lt’dir. Öğün aralarında her saat başı 1 bardak (250ml) sıvı tüketimi unutulmamalıdır. Günlük alınması gereken protein miktarı 40-60 gr’dır.
Yetersiz protein alımında;
- Yara iyileşmesinde gecikmeler
- Kilo kaybının yağ dokusundan değil kas dokusundan olması
- Yoğun halsizlik problemi
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
- Uzun dönemde saç dökülmesi gibi durumlar görülebilir.
Katı Beslenme (1. Ay sonrası)
Artık normal beslenme düzenine geçiş yapılan dönemdir. Çiğ sebzeler ve meyveler rahatlıkla tüketilebilir. Parça etlere geçiş yapılabilir. Yemeklerde soğan, sarımsak kullanımına başlanabilir. Çiğ kuru yemişler ara öğünlere dahil edilebilir. Ancak sindirimi zor olduğundan ve gaz/şişkinlik problemine sebep olabileceği için baklagillere 3. Ayda geçiş yapılması önerilmektedir. Asitlik derecesi yüksek turunçgil grubunun da 3. Ay itibarıyla başlanması önerilmektedir.Bu dönemde;
- Vitamin ve mineral takviyeleri düzenli bir şekilde alınmalıdır.
- Yemekler çok iyi çiğnenmeli ve çok iyi pişirilmelidir.
- Katı-sıvı ayrımına dikkat edilmeli ve yemeklerden sonraki 1 su bardağı suyun 30-40 dk sonra tüketilmesine özen gösterilmelidir.
- Ara öğünler atlanmamalıdır.
- Doygunluk hissedilen anda yemek yeme işlemi bırakılmalıdır.
- Günlük su tüketimi en az 1,5 L olmalıdır.
- Her gün en az 1-1,5 saat yürüyüş yapılmalıdır.